Οχυρό Ρούπελ 1940-1941, Νίκος Γκιρμπάτσης

Με συνολικό μήκος υπόγειων στοών και καταφυγίων 6.100 μ., το οχυρό του Ρούπελ στις Σέρρες, αποτελεί «ναυαρχίδα» της οχυρωματικής «Γραμμής Μεταξά», που κατασκευάστηκε την περίοδο 1936 – 1940 στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, από το Μπέλλες έως τη Ροδόπη. Κύρια αποστολή του συγκροτήματος, το μεγαλύτερο από τα 21 οχυρά της μεθορίου, ήταν η αποτελεσματική φραγή του μεγαλύτερου -από βορρά- άξονα εισβολής προς το εσωτερικό της Ελλάδας, τη στενωπό του Ρούπελ στο βόρειο τμήμα των Σερρών.

Στις 6/4/1941 όταν το Ρούπελ δέχτηκε την απρόκλητη επίθεση των γερμανικών στρατευμάτων, πέτυχε 100% τον αντικειμενικό του στόχο, αναγκάζοντας τελικά τον εχθρό να το παρακάμψει, μετά από τέσσερις μέρες εχθροπραξιών, προκειμένου να φτάσει στη Θεσσαλονίκη. Κατά τη γερμανική επίθεση το συγκρότημα δεν έπαθε σοβαρές καταστροφές από τους εχθρικούς βομβαρδισμούς. Οι Γερμανοί θα μελετήσου διεξοδικά το δαιδαλώδες έργο, υποστηρίζοντας στη συνέχεια πως πέτυχε το βέλτιστο σε σύγκριση, με οποιαδήποτε άλλη ανάλογη οχυρωματική θέση στην Ευρώπη.

Οι βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις που ακολούθησαν επιδόθηκαν στην πλήρη καταστροφή του συγκροτήματος, ανατινάζοντας το σύνολο των 123 ενεργητικών σκεπάστρων (επιφανειακών έργων), ενώ από το ωστικό κύμα των εκρήξεων προκλήθηκαν σημαντικές καταστροφές και στο εσωτερικό των υπόγειων στοών. Η καταστροφή αλλοίωσε σημαντικά την αρχική κορφή του συγκροτήματος. Τις δεκαετίες 1960 και 1970 μέρος των κατεστραμμένων έργων και στοών αποκαταστάθηκαν, στο πλαίσιο επαναχρησιμοποίησης της Γραμμής Μεταξά κατά τον Ψυχρό Πόλεμο.

Πώς ήταν όμως το φημισμένο συγκρότημα του Ρούπελ κατά τον Β΄ Π΄Π. Από πόσα έργα αποτελούνταν και πιο το μέγεθος και η αποστολή τους ;

Tα ερωτήματα αυτά, έρχεται να απαντήσει το βιβλίο του ερευνητή Νίκου Γκιρμπάτση «ΟΧΥΡΟ ΡΟΥΠΕΛ 1936 – 1941», καλύπτοντας ένα σοβαρό κενό στην έρευνα και στην βιβλιογραφία, όσον αφορά την ακριβή εικόνα του συγκροτήματος. Να σημειωθεί πως ακόμη και στο αρχείο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ) δεν διασώζεται η πλήρης κάτοψη του Ρούπελ με τη διάταξη των υπόγειων στοών επικοινωνίας και καταφυγίων, των επιφανειακών έργων και βέβαια το σχεδιάγραμμα πυρός του οχυρού. Ο συγγραφέας μετά από μία ενδεκαετή (2006 2017 έρευνα και μελέτη της οχυρωματικής Γραμμής Μεταξά, μας παρουσιάζει ολόκληρο το μεγαλείο του φημισμένου οχυρού Ρούπελ, προχωρώντας στην πλήρη αποκατάσταση της κάτοψης του συγκροτήματος και παρουσιάζοντας μας διεξοδικά τους υπόγειους χώρους καθώς και τη διάταξη των Λόχων και των Διμοιριών υποστήριξης του οχυρού.

Το βιβλίο περιέχει λεπτομερέστατες κατόψεις, σχεδιαγράμματα εξωτερικών έργων, δεκάδες φωτογραφίες κ.α., ενώ μέσω εφαρμογής QR CODE ο αναγνώστης μπορεί να δεί στο κινητό τηλέφωνο ή στην ταμπλέτα του, βίντεο από τους χώρους που παρουσιάζονται. Να σημειωθεί πως ο συγγραφέας – ερευνητής, έχει ήδη αποτυπώσει αναλυτικά την κάτοψη των οχυρών Εχίνος και Νυμφαία στην Θράκη, που πλέον περιέχονται στο αρχείο της Δ.Ι.Σ. Το βιβλίο προλογίζει ο αντγος ε.α. -και Πολιτικός Μηχανικός του ΕΜΠ- Δημήτριος Μπάκας, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα όσα δήλωσε παλαιότερα για το τιτάνιο έργο της οχύρωσης των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κ. Θεοδόσιος Τάσιος. «Κάθε σύγκριση με τον υπόγειο σιδηρόδρομο των Αθηνών ή μ’ οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο τεχνικό έργο, κάνει τον θαυμασμό-μας να μεγαλώνει για το επίτευγμα εκείνο – ιδίως αν ληφθεί υπόψη η διασπορά του έργου σε δυσπροσπέλαστα βουνά, οι δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες (και το κράτος δυσάρεστων πολιτικών συνθηκών). Κι όμως, το δημόσιο αυτό Έργο πραγματοποιήθηκε φτηνά, σωστά και γρήγορα».

Συγγραφέας: Νίκος Γκιρμπάτσης

Έκδοση: Γοργύρα, 2019

ISBN: 978-618-83120-2-9

Περιγραφή: Σελ. 136, μαλακό εξώφυλλο, 29 X 24 εκ., α/μ φωτό εποχής (αρκετές προερχόμενες από προσωπικά αρχεία) και σύγχρονες έγχρωμες φωτό, αναδιπλούμενος έγχρωμος ''ανάγλυφος'' χάρτης, α/μ και έγχρωμα σχεδιαγράμματα, πίνακες τεχνικών χαρακτηριστικών, χάρτες με σχεδιαγράμματα, α/μ καλλιτεχνικές απεικονίσεις, γελοιογραφίες. 

Κατάσταση: ΑΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΤΟ.

Βάρος κατά την αποστολή: 930 gr.

Ετικέτες: ΕΛΛΗΝΟ-ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1941