Στρατιωτική Ιστορία Νο 291

Στρατιωτική Ιστορία τεύχος No 291, Νοέμβριος 2021 - ΑΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΤΟ ΑΝΤΙΤΥΠΟ

Η κατάρρευση της Γαλλίας το 1940 με την παράλληλη παράκαμψη της Γραμμής «Μαζινώ» από τη Βέρμαχτ γκρέμισε τον μύθο που είχαν δημιουργήσει οι Γάλλοι γύρω από το διάσημο οχυρωματικό έργο, το οποίο είχε κατασκευασθεί κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Ο Βασίλειος Οικονόμου στο άρθρο του παρουσιάζει –μέσα από μια άλλη οπτική σε σχέση με την κυρίαρχη τάση που επικρατούσε μέχρι τα τέλη του 20ού αιώνα στην Ιστοριογραφία– τους λόγους που οδήγησαν στην υλοποίηση ενός τέτοιου έργου.

Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, πολλά βιβλία έχουν εκδοθεί αφιερωμένα στο εν λόγω γεγονός. Ο Ευθύμιος Μπουμπάρας ασχολείται με ένα θέμα όχι τόσο προβεβλημένο, το οποίο έχει ακόμα σκοτεινές πτυχές. Πρόκειται για τα γεγονότα που εξελίχθηκαν στη Μολδοβλαχία και οδήγησαν σε σύγκρουση δύο φαινομενικά συμμάχους: τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και τον Θεόδωρο Βλαδιμηρέσκου.

Η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου υπήρξε πεδίο ανταγωνισμού σε όλα τα επίπεδα (στρατιωτικό, οικονομικό, διπλωματικό, τεχνολογικό/επιστημονικό, ακόμα και πολιτιστικό) για τις δύο υπερδυνάμεις: ΗΠΑ και ΕΣΣΔ. Ο Εμμανουήλ Μουρτζάκης εξετάζει μια πτυχή αυτού του ανταγωνισμού που διεξήχθη στη θάλασσα, κατά την τελευταία περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, και η οποία βρήκε νικητή το Σοβιετικό Ναυτικό.

Ένα από τα πιο γνωστά τυφέκια παγκοσμίως είναι και το αμερικανικό Springfield. Λίγοι όμως γνωρίζουν το παρασκήνιο που κρύβει η υπόθεση κατασκευής του και η οποία περιλαμβάνει κατηγορίες αντιγραφής του γερμανικού Mauser, ιστορία που περιγράφει ο Χρήστος Σκλιβάνος στο άρθρο του.

Οι εκστρατείες του Ιουλίου Καίσαρα στη Γαλατία δεν περιέχουν μόνο νίκες και κατακτήσεις, αλλά και ήττες. Μια τέτοια, την πολιορκία της Γεργοβίας –η οποία μάλιστα υπήρξε και η πρώτη ήττα των ρωμαϊκών λεγεώνων στη Γαλατία–, εξιστορεί ο Βασίλειος Φουρμούζης.

Μετά τα μέσα του 14ου αιώνα, το Βυζάντιο βρισκόταν σε κατάσταση παρακμής και εδαφικής συρρίκνωσης, με την τελευταία να είναι αποτέλεσμα κυρίως της οθωμανικής εξάπλωσης στα εδάφη του. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος αναζήτησε βοήθεια στη Δύση, γεγονός που οδήγησε στη διεξαγωγή σταυροφορίας, υπό την ηγεσία του Οίκου της Σαβοΐας, προς απελευθέρωση της Καλλίπολης στα Δαρδανέλια. Τα γεγονότα της εκστρατείας, καθώς και τη μετέπειτα παράκαμψή της στην παρευξείνια Βουλγαρία, παραθέτει ο Φώτιος-Φίλιππος Ρήγας στο άρθρο του.

Οι μόνιμες στήλες αρχίζουν με τις Ειδήσεις του Εμμανουήλ Πέπονα, ενώ στα Αποσπάσματα Στρατιωτικού Μηνολογίου ο Βασίλειος Αναστασόπουλος αναφέρεται στην απελευθέρωση της Μυτιλήνης το 1912. Μια έκθεση για την Επανάσταση του 1821, που περιοδεύει ανά την Ελλάδα, παρουσιάζεται στα Μουσεία και Κειμήλια από τον Νικόλαο Νικόλτσιο, ενώ η ελληνική λογοτεχνία την περίοδο της Κατοχής είναι το θέμα του Ηλία Μαϊδάτση στον Πόλεμο στην Τέχνη. Το τρόπαιο της μάχης των Λεύκτρων περιγράφεται από τον Γεώργιο Λόη στην Πολιτιστική Κληρονομιά, ενώ το βιβλίο του Σάββα Βλάσση «ΕΛΔΥΚ: Η τελευταία μάχη» εξετάζεται από τον Εμμανουήλ Πέπονα στη Βιβλιοπαρουσίαση.